Wat zijn gevarensymbolen?

Wat zijn gevarensymbolen?

Gevarensymbolen zijn duidelijk herkenbare tekens die worden gebruikt als waarschuwing voor gevaarlijke stoffen. Je vindt ze vaak op etiketten van producten die gevaarlijke stoffen bevatten, zoals schoonmaakmiddelen.

De gevarensymbolen zijn bedoeld om vervoerders, verwerkers en consumenten bewust te maken van het gebruikersrisico van de producten. Bij een gevarensymbool staat vaak ook gebruikersinformatie en informatie over wat er moet gebeuren als je in aanraking bent gekomen met de gevaarlijke stof. Fabrikanten zijn verplicht om de symbolen op hun producten te zetten als daar gevaarlijke stoffen in verwerkt zitten.

Gevaar indeling

Er zijn negen verschillende pictogrammen die aangeven dat een product een gevaarlijke stof bevat. Ze waarschuwen onder andere voor oxidatie, explosiegevaar, ontvlambaarheid, giftige stoffen en gevaar voor de gezondheid. De betekenis is van ieder symbool anders.

1. Ontplofbare stoffen – Dit zijn stoffen die bij verkeerd gebruik kunnen ontploffen of explosief kunnen reageren. Deze stoffen zitten bijvoorbeeld in spuitbussen.
2. Ontvlambare stoffen – Dit zijn stoffen die gemakkelijk vlamvatten zodra ze in aanraking komen met een vuur of vonk.
3. Oxiderende stoffen – Dit zijn stoffen die in combinatie met brandbare stoffen kunnen zorgen voor verbranding of ontploffing.
4. Houder onder druk – Dit zijn gasflessen of spuitbussen waarin gassen onder hoge druk zijn samengeperst. Doordat de druk binnen zo’n fles of bus heel hoog is, kan het materiaal bij verkeerd gebruik ontploffen. Denk hierbij aan doorboring van de fles of de fles verhitten tot boven de 50 graden Celsius.
5. Schadelijke stoffen – Dit zijn stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid, bijvoorbeeld wanneer ze in contact komen met de huid en ogen of wanneer ze worden ingeademd. Er kan bijvoorbeeld huidirritatie of benauwdheid optreden.
6. Schadelijk voor het milieu – Dit zijn stoffen die schadelijk zijn voor bepaalde organismen wanneer ze in het milieu terechtkomen.
7. Gezondheidsgevaar op lange termijn – Dit zijn stoffen die op het eerste gezicht niet schadelijk lijken, maar op de lange termijn wel effect hebben. Die stoffen zijn bijvoorbeeld kankerverwekkend wanneer ze worden ingeademd of in aanraking komen met de huid.
8. Corrosieve stoffen – Dit zijn bijtende stoffen die bij contact met de huid of bij inademing zorgen voor brandwonden. Ook kan het andere producten, zoals textiel, hout en metaal, ernstig beschadigen. Deze stoffen vind je bijvoorbeeld in gootsteenontstopper.
9. Giftige stoffen – Dit zijn stoffen die een ernstig gevaar vormen als ze worden ingeademd of opgegeten en als ze in contact komen met de huid. Sommige producten zijn zelfs dodelijk. Deze producten vind je daarom ook niet in supermarkten of bouwmarkten. Een voorbeeld hiervan is antivriesmiddel.

Schoonmaakmiddelen met gevaarlijke stoffen

Gevaarlijke stoffen vind je in de onderstaande producten.

• Schoonmaakmiddelen, wasmiddelen en poetsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn allesreiniger, toiletreiniger, ammoniak, bleekmiddel, soda, gootsteenontstopper, wasverzachter, wasmiddel, ovenreiniger
• Vaatwasmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn afwasmiddel, vaatwasmiddel, glansmiddel envaatwastabletten
• Petroleumproducten en oplosmiddelen Voorbeelden hiervan zijn wasbenzine, aceton, benzine, verfverdunner of reiniger, lampolie en spiritus
• Verf, lijm en kit. Voorbeelden hiervan zijn beits, stopverf, secondelijm, siliconekit, bizonkit en afbijtmiddel -Autoproducten Voorbeelden zijn antivriesmiddel, koelvloeistof, remvloeistof, ruiterwisservloeistof en benzine
• Producten voor de verzorging van planten en tuin. Voorbeelden zijn plantenvoeding, kunstmest, gewasbescherming, ongediertebestrijdingsmiddel en onkruidbestrijdingsmiddel

Veilig gebruik

Ondanks dat je voorzichtigheid geboden is bij het gebruik van producten met schadelijke stoffen, is het niet erg gevaarlijk om deze producten te gebruiken. Lees voor veilig gebruik wel altijd de gebruiksaanwijzing op de verpakking en gebruik eventueel beschermende kleding, zoals handschoenen en een schort. Houd producten met schadelijke stoffen altijd uit de buurt van kinderen en dieren.

Wat moet ik doen als ik in aanraking ben gekomen met een gevaarlijke stof?

In de gebruiksaanwijzing van een schoonmaakmiddel staat altijd wat je moet doen als je de stof op je huid of in je ogen hebt gekregen of wanneer je de stof hebt ingeslikt. Neem de maatregelen altijd direct en wacht niet af of je er last van krijgt. Heb je een schadelijke stof op je huid of in je ogen gekregen, spoel dit dan bijvoorbeeld meteen af met water, zelfs als de stof niet direct bijt of prikt.

Neem bij twijfel altijd meteen contact op met de huisarts en vertel om welk product het gaat en welke gevarensymbolen er op de verpakking staan. Wees extra voorzichtig met kinderen of huisdieren. Niet alle schade is meteen te zien.