Een au pair is een buitenlandse kinderoppas tussen de 18 en de 31 jaar oud die voor de kinderen van een gastgezin zorgt. De au pair woont bij het gastgezin in en komt voor maximaal een jaar naar Nederland om op de gastkinderen te passen.
In ruil voor kost en inwoning zorgt een au pair voor de kinderen van het gastgezin. Daarnaast kan een au pair in overleg met het gastgezin wat huishoudelijke taken op zich nemen, zoals schoonmaken en koken. De verantwoordelijkheden van een au pair zijn altijd gelimiteerd tot de zorg voor de kinderen en hieraan gerelateerde taken. Over het algemeen vallen de volgende taken binnen de verantwoordelijkheden van een au pair:
De au-pair regeling is gericht op culturele uitwisseling. Dat betekent dat een au pair tijdens zijn of haar verblijf ook deelneemt aan de Nederlandse samenleving, leert over de cultuur en verplicht een taalcursus volgt.
Een au pair is er ter ondersteuning van het gezin en is geen werknemer. Een au pair mag de werkzaamheden dan ook niet meer dan dertig uur per week verrichten en niet meer dan acht uur per dag. Ook is het gastgezin verplicht om de au pair minstens twee dagen per week volledig vrij te geven.
Ondanks dat een au pair vaak voor de kinderen zorgt, is zij nooit alleen verantwoordelijk voor hen. Volgens de wet moet er altijd iemand direct beschikbaar zijn die de verantwoordelijkheid over kan nemen. Een au pair mag ook niet op kinderen passen die een speciale vorm van zorg nodig hebben, omdat de au pair vaak geen speciale opleiding heeft gevolgd. Ondanks dat een au pair een groot deel van de zorg voor de kinderen uit handen kan nemen, is het dus geen volledige vervanging voor reguliere kinderopvang of huishoudelijke hulp.
Vanuit de wet zijn er regels opgesteld waaraan een au pair en een gastgezin moeten voldoen. Een au pair die naar Nederland wil komen, moet zijn aangesloten bij een uitwisselingsprogramma van een door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) erkend aupairbureau. Het bureau bemiddelt tussen het gastgezin en de au pair. Een au pair van buiten de EU is verplicht om een verblijfsvergunning aan te vragen. Die vergunning is maximaal één jaar geldig. Uitzonderingslanden zijn Zwitserland, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en Amerika. Au pairs uit deze landen hoeven geen visum aan te vragen.
Ook voor het gastgezin zijn er een aantal regels en richtlijnen. Het gastgezin moet bijvoorbeeld uit minimaal twee personen bestaan. Daarnaast mogen het gastgezin en de au pair geen familie van elkaar zijn. Dat is wettelijk bepaald. Het gastgezin is daarnaast verantwoordelijk voor een ziektekostenverzekering voor de au pair en voor het verzorgen van een taalcursus.
De woning van het gastgezin moet bovendien groot genoeg zijn. De au pair heeft namelijk recht op een eigen kamer.
De maandelijkse kosten voor een au pair die geen visum hoeft aan te vragen, zijn in Nederland gemiddeld 650 euro. Voor een visumplichtige au pair betaalt een gastgezin gemiddeld 760 euro per maand.
Een au pair werkt in principe tegen kost en inwoning, maar krijgt in veel gevallen wel een maandelijkse vergoeding van minimaal 300 euro en maximaal 340 euro. Dat betekent dat een gastgezin behoorlijk wat kosten maakt voor een au pair. Een gastgezin moet in staat zijn om die kosten gedurende het hele jaar te dekken. Om er zeker van te zijn dat een gastgezin niet te krap bij kas komt te zitten met een au pair in huis, is er een inkomenseis gesteld van anderhalf keer het bruto minimuminkomen.